วิธีการ Sunk Caisson Construction
วิธีการ Sunk Caisson Construction
เรื่องเล่าจากประสบการณ์จริงในงานก่อสร้าง
เปิดโลกใต้ดิน : เข้าใจวิธีการ Sunk Caisson แบบชาวบ้าน
สวัสดีครับทุกท่าน วันนี้ผมจะมาเล่าเรื่องราวจากประสบการณ์จริงในการทำงานก่อสร้างฐานรากแบบ "Sunk Caisson" หรือที่เราเรียกกันง่ายๆ ว่า "การก่อสร้างฐานรากแบบจมลง" ซึ่งเป็นเทคนิคสำคัญในงานก่อสร้างโครงสร้างขนาดใหญ่อย่างสะพาน อาคารสูง หรือเขื่อน
ก่อนจะเข้าเรื่อง ลองนึกภาพง่ายๆ ว่า Sunk Caisson ก็เหมือนกับการสร้าง "ถังขนาดยักษ์" แล้วค่อยๆ จมลงไปในดินหรือใต้น้ำ เพื่อทำหน้าที่เป็นฐานรากรองรับน้ำหนักมหาศาลของโครงสร้างด้านบน คล้ายกับการวางกระถางต้นไม้ขนาดใหญ่ลงไปในดิน แต่แทนที่จะใส่ต้นไม้ เรากลับใส่เสาหรือโครงสร้างอาคารลงไปแทน
เรื่องราวที่ผมจะเล่าต่อไปนี้ เป็นประสบการณ์ตรงจากโครงการก่อสร้างสะพานข้ามแม่น้ำท่ีผมเคยร่วมงานมา หวังว่าจะช่วยให้ทุกท่านเข้าใจวิธีการนี้ได้ง่ายขึ้นครับ
เรื่องเล่าจากไซต์งาน : คนธรรมดากับงานยักษ์ใต้น้ำ
"พี่ครับ แล้วเราจะสร้างฐานรากสะพานใต้แม่น้ำที่น้ำไหลเชี่ยวแบบนี้ได้ยังไงครับ?" นั่นคือคำถามแรกที่ผมถามหัวหน้าทีมในวันแรกที่เข้าทำงานที่ไซต์ก่อสร้างสะพานข้ามแม่น้ำเจ้าพระยาแห่งหนึ่ง
พี่ทวี หัวหน้าวิศวกรประจำไซต์ยิ้มแล้วตอบว่า "เราจะใช้วิธี Sunk Caisson ไงน้อง ง่ายๆ คือเราสร้างกล่องคอนกรีตยักษ์ไว้บนฝั่งก่อน แล้วค่อยๆ เข็นลงน้ำ แล้วก็ค่อยๆ จมลงไปในท้องน้ำจนถึงชั้นดินแข็ง"
ตอนนั้นผมยังงงๆ ว่าทำได้จริงเหรอ แต่พอได้เห็นของจริง ผมถึงกับทึ่งกับภูมิปัญญาทางวิศวกรรมนี้
วันแรกกับการเตรียมตัว Caisson
เราเริ่มต้นด้วยการเทคอนกรีตเป็นรูปวงกลมขนาดใหญ่บนฝั่ง มีความสูงประมาณ 3 เมตร ด้านล่างออกแบบให้มีความคม (Cutting Edge) เพื่อให้จมลงในดินได้ง่าย ส่วนด้านบนมีผนังล้อมรอบสูงขึ้นไป จากนั้นเราสร้างชั้นทำงานด้านในไว้ให้คนงานเข้าไปขุดดินออกได้
"ถ้าลองนึกภาพง่ายๆ นะน้อง มันเหมือนกับเราสร้างถังน้ำขนาดยักษ์ที่ไม่มีก้น แล้วให้คนเข้าไปขุดดินตรงกลางออก ถังก็จะค่อยๆ จมลงเอง" พี่ทวีอธิบายให้ผมฟัง
วันที่เริ่มเคลื่อนย้าย Caisson ลงน้ำ
"วันนี้เราจะลากเคสซองลงน้ำกัน เตรียมตัวให้พร้อมนะทุกคน!" เสียงประกาศดังขึ้นในเช้าวันนั้น
เรามีรางเหล็กที่ทาจาระบีไว้สำหรับให้ Caisson เลื่อนลงแม่น้ำ เรื่องนี้ไม่ใช่เรื่องง่าย เพราะตัว Caisson หนักมาก เราต้องใช้รอกขนาดใหญ่และเครื่องกว้านหลายตัวช่วยกันดึง
"ระวังๆ เบาๆ เบาๆ!" เสียงตะโกนสั่งการดังไปทั่วไซต์งาน
ภาพที่ Caisson ค่อยๆ เคลื่อนตัวลงน้ำช่างน่าตื่นเต้น มันลอยอยู่ในน้ำในตอนแรก เหมือนเรือขนาดยักษ์ ก่อนที่เราจะเริ่มขั้นตอนต่อไป
เริ่มการขุดดิน : มหัศจรรย์ใต้แม่น้ำ
"แล้วเราจะขุดดินใต้น้ำยังไงครับพี่?" ผมถามอย่างสงสัย
"เราต้องสูบน้ำออกจากตัว Caisson ก่อน แล้วอัดลมเข้าไปเพื่อไล่น้ำออก จากนั้นคนงานก็จะลงไปทำงานข้างใน" พี่ทวีตอบ
ผมได้รู้ว่านี่เรียกว่าระบบ "Pneumatic Caisson" หรือระบบอัดอากาศ คนงานต้องผ่านห้องปรับความดัน (Air Lock) ก่อนเข้าไปทำงานข้างใน เหมือนกับนักประดาน้ำลึก
"มันเหมือนเราทำงานในโลกคนละใบเลยนะพี่" ผมพูดด้วยความทึ่ง
"ใช่ คนงานที่ลงไปขุดดินข้างในต้องทนแรงดันสูง ทำงานได้แค่ 2-3 ชั่วโมงต่อวันเท่านั้น เพราะร่างกายรับไม่ไหว" พี่ทวีเล่า พร้อมกับบอกว่าคนงานเหล่านี้ได้ค่าแรงสูงมากเพราะความเสี่ยง
วันที่ Caisson จมถึงชั้นดินแข็ง
หลังจากหลายสัปดาห์ของการขุดดินออกทีละนิด Caisson ก็ค่อยๆ จมลงไปเรื่อยๆ จนกระทั่งวันหนึ่ง...
"เฮ้! เราเจอชั้นหินแล้ว!" เสียงตะโกนดังมาจากวิทยุสื่อสาร
นั่นหมายความว่า Caisson ได้จมลงไปถึงระดับที่ต้องการแล้ว เราฉลองกันนิดหน่อย ก่อนที่จะเริ่มขั้นตอนสุดท้าย
"ตอนนี้เราต้องเทคอนกรีตเต็ม Caisson เลย เพื่อปิดผนึกด้านล่างและทำให้มันเป็นฐานรากที่แข็งแรง" พี่ทวีอธิบาย
เราใช้เวลาหลายวันในการเทคอนกรีตผสมพิเศษที่แข็งตัวใต้น้ำได้ลงไปจนเต็ม Caisson จากนั้นจึงเริ่มก่อสร้างเสาสะพานบนฐานรากนี้ต่อไป
บทเรียนที่ได้จากงาน Sunk Caisson
สิ่งที่ผมได้เรียนรู้จากประสบการณ์นี้คือ:
- การวางแผนต้องรอบคอบ : ทุกมิลลิเมตรมีความสำคัญในงาน Caisson
- ความปลอดภัยต้องมาก่อน : แรงดันอากาศและความกดดันในการทำงานใต้น้ำมีอันตรายมาก
- ทีมเวิร์คสำคัญที่สุด : ไม่มีใครสามารถทำงานยิ่งใหญ่แบบนี้คนเดียวได้
สำหรับใครที่กำลังสนใจศึกษาเรื่องงานฐานรากขนาดใหญ่ Sunk Caisson ถือเป็นอีกหนึ่งเทคนิคที่น่าสนใจ แม้จะมีความซับซ้อนและต้นทุนสูง แต่ก็เป็นวิธีที่พิสูจน์แล้วว่าใช้ได้ผลดีกับโครงสร้างขนาดใหญ่ โดยเฉพาะในพื้นที่มีน้ำหรือดินอ่อน
หวังว่าเรื่องเล่าจากประสบการณ์จริงนี้จะช่วยให้ทุกท่านเข้าใจวิธีการ Sunk Caisson Construction ได้มากขึ้นนะครับ ถ้ามีข้อสงสัยหรืออยากรู้เพิ่มเติม สามารถสอบถามได้ในคอมเมนต์ด้านล่างครับ!
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น